Orzeczenie o winie lub braku winy jest niezbędnym elementem każdego wyroku rozwodowego. Dlatego już w pozwie rozwodowym i w odpowiedzi na pozew należy sformułować żądanie orzeczenia o winie współmałżonka lub zaniechania orzekania o winie. Jeśli obie strony wniosą o rozwód za porozumieniem stron, sąd nie będzie dociekał winy żadnego z małżonków, a ograniczy się do ustalenia zupełnego i trwałego rozpadu związku.
Statystyki rozwodowe i płynące z nich wnioski
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego w 2019 roku w Polsce udzielono 65341 rozwodów, z czego 51743 bez orzekania o winie. W województwie śląskim sąd udzielił 7965 rozwodów, z czego 214 w Chorzowie. W bazie danych GUS brak informacji o przyczynach rozpadu małżeństwa i orzekaniu o winie w poszczególnych regionach i miastach. Możemy jednak przypuszczać, że również mieszkańcy Śląska częściej decydowali się na rozwód za porozumieniem stron niż na dowodzenie winy jednego (lub obojga) małżonków.
Zdecydowana większość rozwodów w Polsce odbywa się za porozumieniem stron. Za wyborem takiego sposobu rozwiązania małżeństwa przemawiają względy praktyczne. Sprawy rozwodowe bez orzekania o winie przebiegają szybciej, co wiąże się też z niższymi kosztami procesu – zauważa nasza rozmówczyni z chorzowskiej Kancelarii Adwokackiej Magdalena Musiał.
Konsekwencje rozwodu za porozumieniem stron
Porozumienie małżonków w kwestii braku orzekania winy pozwala na uzyskanie orzeczenia o rozwodzie już na pierwszej rozprawie. Oczywiście jest to możliwe wyłącznie w przypadku, gdy strony są zgodne również w innych aspektach, związanych np. z władzą rodzicielską i podziałem majątku. Rozwód za porozumieniem stron okazuje się nie tylko szybszy, ale też tańszy. Kiedy wyrok rozwodowy zapada na zgodny wniosek obu stron bez orzekania o winie, sąd zwraca połowę kwoty uiszczonej przez powoda podczas składania pozwu (czyli 300 z 600 zł). Oszczędności wynikają również z braku konieczności przeprowadzenia dowodów potwierdzających winę małżonka.
Skutki prawne rozwodu za porozumieniem stron dotyczą przede wszystkim obowiązku alimentacyjnego między rozstającymi się małżonkami. Kiedy w procesie udowodniono winę jednego z małżonków, a rozstanie wiąże się z pogorszeniem sytuacji materialnej małżonka poszkodowanego, sąd może zasądzić alimenty. Natomiast jeśli rozwód odbył się bez orzekania o winie, jedna ze stron może być obciążona obowiązkiem alimentacyjnym wobec byłego współmałżonka tylko w sytuacji, gdy ten cierpi niedostatek i to wyłącznie przez okres pięciu lat od orzeczenia rozwodu.
Decyzja o rozwodzie za porozumieniem stron zawsze musi być głęboko przemyślana. Składając pozew rozwodowy lub udzielając odpowiedzi na takie pismo, nie warto kierować się emocjami. Podstawową kwestią jest ustalenie własnych celów i oczekiwań, a następnie wybór drogi umożliwiającej ich osiągnięcie jak najmniejszym kosztem. Bez względu na to, czy małżonkowie doszli do porozumienia w najważniejszych sprawach, zawsze dobrym pomysłem jest zwrócenie się o pomoc do doświadczonego adwokata od rozwodów.